Bogowie greccy w Warszawie

9 maja 2018
Dorota Szwarcman

Tytuł jest analogią do wpisu sprzed dwóch lat o poprzednim przedsięwzięciu Stefana Plewniaka i zespołu Il Giardino d’Amore. Kolejny spektakl Rameau został zresztą także pokazany wcześniej w Bydgoszczy – tydzień temu.

Sala koncertowa Filharmonii Narodowej jest na pewno mniej niż bydgoska Opera Nova korzystnym miejscem do pokazywania spektaklu z tańcami. Jednak nie bardzo wiem, gdzie by to jeszcze można było w Warszawie zrobić. Publiczność zresztą była usatysfakcjonowana mimo to.

Naïs to opera znacznie rzadziej grywana niż inne dzieła sceniczne Rameau – jeden fragment, którego znają wszyscy chyba słuchacze radiowej Dwójki, czyli Rigaudon, jest sygnałem Trybunału Płytowego. Tańców jest tam zresztą mnóstwo – znów z zaciekawieniem przeczytałam omówienie w programie pióra Piotra Maculewicza, w którym opisuje zróżnicowanie w ramach gatunku francuskiej opery-baletu; Naïs to pastorale héroïque – i wbrew drugiemu słowu jest to właśnie lżejszy rodzaj opero-baletu, w którym więcej miejsca jest na tańce i różne atrakcje, czyli divertissements. Strona choreograficzna została oddana dwojgu pedagogom Poznańskiej Szkoły Baletowej, z nader sympatycznym skutkiem. Dwa lata temu również w bydgoskim spektaklu wystąpiła poznańska młodzież; tym razem na festiwalu tańczył zespół miejscowy. W orkiestrze, tak jak poprzednio, była większość polskich muzyków i paru francuskich, a w chórze tym razem wystąpili głównie śpiewacy związani z naszymi obiema, że tak powiem, warszawskimi operami kameralnymi.

Reżyser z kolei był francuski (choć związany z Włochami) – Olivier Lexa, który ma za sobą różnorodne doświadczenia: muzykę dawną i współczesną, ale także Verdiego (I due Foscari w La Scali, z Domingiem w roli głównej). Nie wiedzieć czemu nie został wymieniony autor pokazywanych na ekranie w tle projekcji – Adam Nyk. A był to dość istotny element spektaklu – obrazy natury przekształcane komputerowo w półabstrakcyjne fantazje, nawiązujące jednak do treści. Treść jest dość błaha: bóg Neptun zakochuje się w nimfie Naïs, córce Tejrezjasza, i ujawnia się przed nim incognito – ona odwzajemnia jego uczucia, ale ma też innych konkurentów. Gdy ci zbierają się do walki, Neptun ujawnia swoją przyrodzoną wyższość i zabiera ukochaną w błękitne odmęty oceanu. Happy end.

Głosy były znakomite. W większości francuskie, choć rzeczonego Neptuna odgrywał Brytyjczyk Sean Clayton, a jego ukochaną – Natalia Kawałek. Naprawdę należy podziwiać, jak ta artystka się rozwija. Ale pięknie też śpiewała Cécile Achille w roli Flory, a później Pasterki, oraz panowie: barytony: Jean-Christophe Lanièce (Pluton, Tejrezjasz, Palemon) i David Witczak (Jupiter, Telenus). W orkiestrze niestety zdarzyło się parę rozjazdów, ale dyrygent utrzymywał żywiołowe tempa, a tańce inicjował grając na skrzypcach. Spektakl ani przez chwilę nie nużył, choć swoje trwał – ale w sumie krócej niż Les Indes galantes. Nie obeszło się oczywiście bez stojaka i bez powtórzonego ostatniego kontredansa.